Er worden per dag gemiddeld 25.000 verkeersboetes uitgedeeld. Bezwaar maken is vaak lastig, maar dat betekent niet dat je altijd kansloos bent als je een boete krijgt voor te hard rijden of een andere overtreding. Wat zijn de mogelijkheden?
Vorig jaar liepen in ons land 9.182.573 verkeersovertreders tegen de lamp, voor zaken als te hard rijden, bellen met het mobieltje in de hand of door rood licht rijden. Dat komt neer op ruim 25.000 overtredingen per dag. Veruit het merendeel (7,7 miljoen) had betrekking op te hard rijden.
Wie op de vingers wordt getikt, mag in beroep gaan. Dat kost veel tijd, maar kan wel lonen. We vroegen twee juristen naar de mogelijkheden om onder een verkeersboete uit te komen.
Niet-geijkte apparatuur
Uiteraard moeten de resultaten van een snelheidsmeting betrouwbaar zijn. Daarom moet de meetapparatuur zijn geijkt, vertelt Bert Kabel, verkeersrechtadvocaat bij Smart Advocaten in Eindhoven. Soms kun je met succes aanvoeren dat de meetapparatuur niet is geijkt of dat het certificaat van de ijking is verlopen. IJkrapporten kun je aanvragen bij het CJIB.
Kabel heeft met succes een cliënt verdedigd die met hoge snelheid op de snelweg zou scheuren. “De agent reed er met een privémotor achteraan en zag 230 kilometer op zijn teller. Maar die teller was niet geijkt, omdat het geen politievoertuig was. Daardoor kon de automobilist niet worden veroordeeld.”
Kentekenfraude
Weet je zeker dat jij niet ter plaatse was toen de verkeersovertreding werd vastgesteld? Vraag dan een foto op. Eventuele kentekenfraude komt zo aan het licht.
De verkeerde auto is gelaserd
Volgens Bert Kabel komt het weleens voor dat een agent de verkeerde persoon lasert. "Op een tweebaans weg is dat vrijwel onmogelijk. Maar op een snelweg met meer rijstroken kan dat wel gebeuren; zeker als een agent op grote afstand lasert."
Verkeersbord stond er niet
"De overheid moet aannemelijk kunnen maken dat het verkeersbord met de maximumsnelheid er stond toen jij werd bekeurd. Dat kunnen ze doen door middel van een schouwrapport", vertelt jurist Indy Rissema, oprichter van Bezwaartegenverkeersboetes.nl, op die op no cure no pay-basis automobilisten bijstaat voor verkeersovertredingen.
Ook daar zit weleens ruimte, is zijn ervaring. "Deze rapporten zijn soms verouderd. Bij snelwegen waar boetes schering en inslag zijn, wordt vaak geschouwd, maar op andere wegen gebeurt dit minder frequent."
Zo wist een cliënt van hem onder een boete uit te komen voor een snelheidsovertreding op een weg waarvan het laatste schouwrapport dateerde van 2014. Rissema adviseert daarom om altijd om de op boete betrekking hebbende stukken op te vragen.
De agent zag het niet goed
De politie mag je zonder videobeelden of foto op de bon slingeren. Als hij de overtreding heeft geconstateerd, is dat in principe voldoende. Toch kun je proberen om twijfel te zaaien over de waarneming van de agent, meent Rissema.
Zo heeft hij onlangs met succes een cliënt bijgestaan die werd beboet omdat hij onnodig zou hebben geclaxonneerd bij een trouwstoet. "Mijn cliënt ontkende dat hij hieraan had meegedaan. De agent verklaarde dat hij auto's had horen toeteren, maar kon niet aannemelijk maken dat de auto van mijn cliënt daarbij betrokken was."
Geen dossier
Sowieso adviseert Rissema om altijd te vragen naar de verklaring van de verbalisant. Soms ontbreekt deze. "Dat gebeurde bij een cliënt van mij die een boete kreeg omdat hij een straat zou zijn ingereden waar dat niet was toegestaan. De buitengewone opsporingsambtenaar stuurde een boete naar het CJIB zonder verklaring. Hij kon dus niets bewijzen, waarna de boete werd vernietigd."
Verbalisant is onbevoegd
Sommige prenten kunnen ook worden verscheurd omdat de verbalisant onbevoegd is. Hij bezit bijvoorbeeld niet de vereiste certificaten of is niet opgeleid om de meetapparatuur te bedienen.
Een ander reed
Ben je wel eigenaar van de op de bon geslingerde auto, maar niet de bestuurder? Dan kun je helaas toch een boete krijgen. Voor lichte verkeersovertredingen (die vallen onder de Wet Mulder) is namelijk de kentekenhouder aansprakelijk als de politieagent niet kan vaststellen wie de auto heeft bestuurd.
In die laatste woorden zit de crux. Als de agent wèl een reële mogelijkheid heeft om de bestuurder staande te houden om zijn identiteit vast te stellen, mag de boete niet zomaar aan de kentekenhouder worden opgelegd.
Bij bijvoorbeeld een flitspaal of een radarcontrole is dat natuurlijk niet mogelijk. Maar als een agent je met een lasergun betrapt, moet hij je 'in beginsel' staande houden, omdat er met een lasergun meestal geen foto's of videobeelden worden gemaakt waarop is te zien wie er achter het stuur zit.
Zoals de term 'in beginsel' aangeeft is een agent niet verplicht tot staandehouding. Maar hij moet het wel kunnen motiveren als hij jou niet aan de kant heeft gezet. De regels vind je in dit document.
De auto is niet meer van mij
Als de auto niet meer in je bezit is, kun je met de schrik vrijkomen, mits de auto is verkocht voordat de overtreding plaatsvond. Je kunt dit bewijzen met een vrijwaringsbewijs.
Is je auto gestolen of is er sprake van joyriding, dan kun je eveneens onder een boete uitkomen, mits je dat kunt bewijzen.
Verjaring verkeersboete
Een beschikking moet in principe binnen vier maanden op de mat liggen. Strafzaken zijn na drie jaar verjaard.
Is de overheid erg traag, dan kun je soms met succes beroep aantekenen, zegt Kabel. "Dat gebeurde bijvoorbeeld met de eigenaar van gezinsauto die pas een jaar na de snelheidsovertreding een boete ontving. De eigenaar kon niet meer achterhalen wie er toen achter het stuur zat. Hoewel in principe de kentekenhouder aansprakelijk is, vond de rechter dit niet eerlijk." Ook een bedrijf met een bedrijfsauto waar meerdere werknemers in reden, ontsprong op deze manier de dans.
Lastig verhaal: verzachtende omstandigheden
Sommige automobilisten vragen om coulance omdat ze vanwege een noodsituatie het gaspedaal te diep hebben ingedrukt; bijvoorbeeld omdat hun vader met spoed is opgenomen in het ziekenhuis. Maar de kans dat je de rechter hiermee overtuigt is helaas klein.
Kansloos: Niet twee keer voor hetzelfde vergrijp worden beboet
Ben je op dezelfde weg tweemaal kort achter elkaar geflitst, dan zou het zogeheten 'ne bis in idem'-beginsel moeten gelden, zou je zeggen. Dat is het principe dat je niet twee keer mag worden gestraft voor hetzelfde vergrijp.
Toch is het in de praktijk lastig om hier een beroep op te doen, zo blijkt uit een rechtszaak die in 2005 was aangespannen door een automobilist die in Alkmaar werd geflitst door twee flitspalen die een paar honderd meter van elkaar af stonden. De rechter vond dat hij voldoende tijd en ruimte had om op de rem te trappen nadat hij voor het eerst was geflitst.
Kansloos: Persoonsgegevens kloppen niet
Vroeger was het mogelijk om onder een boete uit te komen vanwege een verkeerd gespelde naam of een onjuist adres. Maar dat kan niet meer, zolang duidelijk is dat jij de overtreding hebt begaan.
Strafmaat verminderen
Staat de overtreding vast, dan kun je nog wel proberen om de strafmaat te verminderen, op basis van persoonlijke omstandigheden. Als je bijvoorbeeld je rijbewijs wordt ingevorderd en je hierdoor je baan dreigt kwijt te raken, kun je betogen dat deze straf voor jou onevenredig zwaar uitpakt. Je kunt dan de rechter vragen om je rijbewijs terug te geven, in afwachting van het definitieve vonnis. Of om een onvoorwaardelijke rij-ontzegging om te zetten in een voorwaardelijke straf.
"Je moet dit wel goed kunnen motiveren", zegt Kabel. "Ook moet je niet eerder kort daarvoor voor een vergelijkbaar vergrijp zijn veroordeeld of in je proeftijd zitten."
Op vakantie? Lees meer over verkeersboetes:
- 6 goede argumenten om een boete voor fout parkeren aan te vechten
- Geflitst in het buitenland? Dit kost te hard rijden in favoriete vakantielanden van Nederlanders
- Scanauto voor parkeerboetes: het geld stroomt binnen bij de gemeentes
- Hoe bijna 20.000 celstraffen zijn uitgedeeld na een verkeersboete van €400